باکتریهای روده و محافظت از سیستم عصبی دربرابر ویروسها

نتایج پژوهشی اخیر با نشاندادن نقش باکتریهای روده در محافظت از سیستم عصبی مرکزی، بر ضرورت حفظ میکروبیوم سالم روده تأکید میکند.
ارتباط بین عفونتهای ویروسی و بیماریهای روده
دانشمندان در مطالعهای اخیر، ارتباط بین عفونتهای ویروسی، بیماری نورودژنراتیو، میکروبیوم روده و سیستم ایمنی را شرح داده اند. این پژوهش نشان میدهد اختلال در باکتریهای روده میتواند به ویروسهای مضر اجازه دهد که بیماریهای نورودژنراتیوی مانند اسکلروز چندگانه را توسعه دهد.
عفونتهای ویروسی سیستم عصبی مرکزی
در پژوهشهای متعدد، به ارتباط احتمالی بین عفونتهای ویروسی سیستم عصبی مرکزی و توسعهی تعدادی از اختلالات روانپزشکی و عصبی مزمن اشاره شده است. آلزایمر و پارکینسون و اسکلروز چندگانه از بیماریهای عصبی می باشند که نقش عفونت ویروسی سیستم عصبی مرکزی در توسعهی آنها نشان داده شده است. بهنظر میرسد جمعیت متعدد باکتریها که در رودهی ما زندگی میکنند، اساسا با سیستم ایمنی ما ارتباط دارند.
برای مثال، پژوهش اخیر نشان داده است که آنتیبیوتیکها میتوانند میکروبیوم روده را دچار اختلال کنند و به مشکلات مختلفی از نقص در اثربخشی واکسنها گرفته تا افزایش پراکنش عفونت آنفلوآنزا منجر شوند.
میکروبیوم روده چه نقشی در آغاز بیماریهای نورودژنراتیو دارد؟
مطالعهی جدید بهوسیلهی پژوهشگران دانشکدهی پزشکی دانشگاه یوتا و با هدف پاسخدهی به این سؤال انجام گرفته است: «میکروبیوم روده چه نقشی در آغاز بیماریهای نورودژنراتیو دارد؟»
دیوید گرتبرون، یکی از نویسندگان این مقاله میگوید:
ما میخواستیم این موضوع را بررسی کنیم که آیا میکروبیوم روده میتواند موجب تغییر پاسخ ایمنی دربرابر ویروس در سیستم عصبی مرکزی شود و این امر روی میزان آسیبی تأثیر میگذارد که ویروس وارد میکند یا خیر.
نتایج بررسیهای پژوهشگران درباره ویروس هپاتیت
پژوهشگران در شروع کار، دو گروه متفاوت از موشها را بررسی کردند که هر دو گروه با سویهی خاصی از ویروس هپاتیت مبتلا شده بودند که باعث انسفالیت حاد میشود. این مدلهای حیوانی نشانه های نورودژنراتیو داشتند؛ علائم مشابه آنچه در اسکلروز چندگانه دیده میشود. گروهی از موشها با میکروبیوم سالم روده پرورش داده شدند؛ درحالیکه گروه دیگر درمعرض اختلالات مختلف میکروبیومی مانند آنتیبیوتیکهایی قرار گرفتند که بسیاری از جمعیتهای باکتریهای روده را از بین میبرند.
اختلالات میکروبیوم روده
موشهایی که دچار اختلال در میکروبیوم روده شده بودند، بهطور چشمگیری پاسخ ایمنی ضعیفی در مقابل ویروس هپاتیت و درنهایت علائم شدید تخریب عصبی مانند فلجی را نشان دادند. جالب اینکه در موشهای دارای میکروبیوم مشکلدار در مقایسه با موشهای سالم، فعالیت میکروگلیاها (سلولهای ایمنی سیستم عصبی مرکزی) کمتر بود. پژوهشگران درادامهی کار گامی فراتر برداشتند و برآن شدند که ببینند میکروبیوم روده از چه مکانیسمی برای فعالکردن میکروگلیا در سیستم عصبی مرکزی استفاده میکند. آزمایشها نشان میداد پروتئین سیگنالدهندهی سیستم ایمنی خاص بهنام TLR4 در این فرایند نقش بسزایی ایفا میکند.
آیا میکروبیوم فعالیت میکروگلیا را میتواند در سیگنالدهی TLR4 تقویت کند
پژوهشگران برای تأیید این فرضیه که آیا میکروبیوم فعالیت میکروگلیا را میتواند در سیگنالدهی TLR4 تقویت کند، این پروتئین را به موشهای عفونی انتقال دادند که دارای میکروبیوم دچار اختلال بودند. شگفتانگیز اینکه در این هنگام، آسیب عصبی حاصل از ویروس در این حیوانات کاهش پیدا کرد.
جون روند، نویسندهی دیگر مقاله میگوید:
ما نشان دادهایم میکروبیوم روده با فعالکردن مسیری خاص در سلولهای سیستم عصبی مرکزی، از موشهای عفونی دربرابر فلج محافظت میکند. این امر نشان میدهد که سیگنالهای حاصل از میکروبها برای پاکسازی سریع ویروسها در سیسم عصبی مرکزی و پیشگیری از آسیب ناشی از بیماریهایی مانند اسکلروز چندگانه ضروری است.
البته، این بررسیها در این مرحله فقط در آزمایشهای حیوانی نشان داده شده است و پرسشهای بدون پاسخ زیادی همچون گونههای باکتریهای روده وجود دارد که مسئول سیگنالدهی TLR4 می باشند. قبل از اینکه این ایدههای نوین وارد آزمایشهای بالینی انسانی شود، باید پژوهشهای زیادی انجام گیرد؛ اما روند میگوید آنچه از آن اطمینان داریم، این است که آنتیبیوتیکها میتوانند باعث ایجاد اختلال در جمعیت باکتریهای مفید روده شوند و پزشکان باید راههایی برای رفع این آشفتگیها درنظر بگیرند.
نظریه روند درباره باکتریهای روده
نتایج ما بر اهمیت حفظ جامعهی متنوعی از باکتریها در روده تأکید میکند و اینکه ممکن است پس از مصرف آنتیبیوتیکها به مداخلاتی برای بازیابی این جوامع نیاز باشد.